Journal Fineren: een klus voor de vakman… -vrouw!
Hout

Fineren: een klus voor de vakman… -vrouw!

Samen met internationale ontwerpers en een legertje gedreven vakmensen maken we een meubelcollectie die de hele wereld over gaat. Tafels zijn onze grote kracht. Tafels om aan te werken, te eten en te drinken of om op te dansen - ze zijn er sterk genoeg voor.

We produceren in onze meubelfabriek in Winterswijk met de nieuwste technieken, maar daarnaast draait het toch ook echt om mensenwerk, het ambacht en vakkennis. Liefde voor het vak en aandacht voor kwaliteit, dat is wat we met z’n allen delen. Iemand met net zoveel passie voor haar vak is Gina te Hoonte. Ze werkt al 27 jaar bij Arco en is fineerder. “Ik koop het fineer in, sorteer het op kleur en op structuur. Ik ben verantwoordelijk voor het totale fineerbeeld en bepaal hoe een meubel eruit gaat zien." Geen geringe taak dus, maar die is bij Gina in uiterst bekwame handen.

Fineer, wat is dat eigenlijk?

Fineer is een dun laagje hout gelijmd op een kern van plaatmateriaal. Bij Arco gebruiken we dit bijvoorbeeld voor tafelbladen. Het voordeel van fineer is dat het echt hout is, met de bijbehorende warme uitstraling en tactiliteit, maar dat het niet of nauwelijks ‘werkt’. Dat wil zeggen dat het niet krimpt of uitzet, de nadelige werkings-eigenschappen van massief hout. Daarnaast is er nog een voordeel van fineer t.o.v. massief hout: bij fineer wordt het maximale uit de boomstam gehaald. Het is de meest verantwoorde manier om met een boom om te gaan.

Kwartiers delen en dosse delen

Iedere fineerstam ondergaat bij ons een zorgvuldige inspectie voordat deze wordt ingekocht. Het bepaalt immers hoe onze tafels eruit gaan zien. Gina legt uit: “De verschillende delen van een stam worden voor verschillende producten gebruikt. We maken onderscheid tussen kwartiers-delen (quartersawn) en dosse delen (plainsawn). Het kwartiers hout geeft een heel rustig fineerbeeld, wij gebruiken deze delen bijvoorbeeld voor onze Slim tafel en de Side Store kasten. De dosse delen zijn de fineervellen waarin een ‘vlam’ tekening zichtbaar is. De dosse delen gebruiken we vooral voor grote opstellingen.”

Hetzelfde houtbeeld

Gina sorteert alle stammen op structuur, kleur, afmeting en kwaliteit. Zo zorgt ze ervoor dat er altijd ‘Arco kwaliteit’ in huis is. Ze legt uit dat fineer niet te vergelijken is met massief hout: “De toepassingen zijn heel anders. Met fineer kun je grote opstellingen maken die hetzelfde houtbeeld hebben. Met massief hout is dat niet mogelijk.” Bij dit soort grote opstellingen komt veel reken- en meetwerk kijken. De structuur en de tekening van het hout moeten kloppen, terwijl het in de stam voortdurend verandert. Het resultaat? Een tafel, kast of ander meubelstuk die echt uniek is, er is er namelijk maar één met zo’n houtbeeld. “Zulke grote opstellingen vind ik echt een uitdaging, vaak ga ik nog naar het eindresultaat in onze expeditie kijken als de opstelling wordt gemonteerd,” aldus Gina. In onze fineerderij werken we klantgericht. Het fineer dat wordt klaargemaakt, is bestemd voor die ene order. Wanneer een klant meerdere producten heeft besteld, dan komen deze altijd uit dezelfde fineerstam, zodat het houtbeeld bij elkaar past.

Snijden, voegen en lijmen

Het fineerbeeld wordt bepaald door de manier waarop het fineer gesneden wordt en door de manier waarop het gevoegd wordt. Het voegen is het aan elkaar verlijmen van de vellen. Het verlijmen gebeurt aan het 0,6mm houten randje, een precies werkje. We gebruiken een speciale methode voor voegen. De vellen fineer worden namelijk gespiegeld, zodat de patronen in het hout optisch doorlopen en er een gelijkmatig houtbeeld ontstaat.

Nadat het fineer is gesneden en gevoegd, kan het worden bevestigd op de ondergrond. We gebruiken hiervoor verschillende materialen, zoals MDF en spaanderplaat. En heel uniek: voor onze Slim tafels gebruiken we staalplaten als ondergrond. Voor ieder materiaal wordt een andere lijmsoort gebruikt.

Een klus voor de vakvrouw

Zo uitgelegd klinkt het eenvoudig, maar schijn bedriegt. Fineren is een klus voor een echte vakman, of -vrouw in het geval van Arco. Gina geeft de gefineerde producten van Arco een ‘smoel’. Inmiddels is ze al ruim 27 jaar werkzaam bij Arco, altijd in het fineer. “Het is een mooi en boeiend vak, waar geen pasklare opleiding voor is. Je moet er feeling voor hebben en het leren in de praktijk. Het is zeer nauwkeurig werk, dat constant je aandacht vereist, maar ik vind het het mooiste vak dat er is!”